* 1994, DE
Miriam Sentler
Miriam Sentler is een beeldend kunstenaar, voornamelijk werkend met installatie, video en kunstenaarspublicaties. Door het gebruik van verschillende mediums bouwt zij narratieve installaties die persoonlijke ervaringen met collectieve herinnering en mythologie verbinden. Binnen haar praktijk is ze gefascineerd door de invloed van reizende industriële en natuurlijke objecten binnen veranderende landschappen en de nieuwe contexten die door industrie, migratie en kolonialisme ontstaan.
Startend vanuit de overgangszone tussen industrieel en post-industrieel gebied in de ENCI groeve heeft Miriam zich in de laatste jaren verdiept in haar familiegeschiedenis in Noordrijn-Westfalen, net over de grens in Duitsland. Hier ligt de grootste bruinkoolgroeve van Europa, die al tweehonderd jaar actief is en ook na de sluiting van de ENCI groeve nog vele jaren actief zal blijven. Door zich op deze andere groeve te richten plaatst Miriam de geschiedenis van de ENCI in een grotere, euregionale context, waarin haar samenwerking met ENCI-historicus Martin Poesen diende om een ander perspectief te winnen, contrasterend met de persoonlijke en activistische verhalen die voortkwamen uit haar eigen familiegeschiedenis.
Zowel Miriam’s grootvader als ook haar overgrootvaders waren gravers, en haar overgrootvader groef zelf in de lokale Rheingold (RWE) bruinkoolgroeve. Door het afgraven is er een geografisch gat in haar familiegeschiedenis ontstaan; een gat dat haar grootvader zijn leven lang probeerde te dichten door de herinnering aan ‘zijn’ verdwenen dorp in leven te houden. Zo erfde Miriam een boek van hem, vol met afbeeldingen van een landschap dat nu niet meer bestaat. Miriam’s grootvader zei vaak dat hij geboren was in een meer – een mythische uitspraak die voortkomt uit het verdwijnen van zijn geboortedorp, op wiens plek nu een recreatief meer ligt. Door haar project tracht Miriam om de tweestrijdige gevoelens van lokale bewoners na de industriele werkzaamheden bespreekbaar te maken en de manieren waarop deze met verschillende vormen van opoffering te maken hebben. Zo is er in Noord-Rijn Westfalen geboortegrond opgeofferd voor vooruitgang; en is in het geval van de ENCI een natuurgebied opgeofferd voor de wederopbouw van Nederland na WWII.
Het videowerk Morphing Matter is het eerste werk dat voortkwam uit het project ‘Building an Archive of a Disappearing Landscape’, dat is opgestart in 2018. In dit werk wordt er ingezoomd op de bruinkool zelf, waarbij Miriam probeerde om een duidelijker beeld te krijgen van het materiaal waarvoor de lokale landschappen opgeofferd worden. Bruinkool ziet er vanuit een menselijk perspectief bruin en waardeloos uit, maar verandert in een verrassend en glimmend landschap vanuit het perspectief van een worm. Deze waardevolle uitstraling resoneert met de waarde die de industrie aan dit materiaal toeschrijft – immers worden er hele landschappen en dorpen voor afgegraven. De video speelt met de in het materiaal gesloten schoonheid, die in fel contrast staat met de culturele opoffering en destructie die nodig is om het te innen. Dit contrast is ook zichtbaar in de afgravingsplekken zelf, die vaak worden uitgeroepen tot attractie-parken door de schoonheid en grootsheid die men ervaart op het moment dat men in aanraking komt met het getransformeerde, postindustriële landschap.
Door de video van de transformerende bruinkool op de natuurlijke steilwand van de ENCI-groeve te projecteren gaat mergel een uitwisseling aan met bruinkool. De video functioneert zo als een ’reminder’: ook als de groeve in Maastricht nu sluit gaan de werkzaamheden van de bruinkoolindustrie vlak over de grens nietsontziend verder. De mergel en bruinkool vormen zo samen een tweeluik van verleden en toekomst en licht en donker. Door de trage gang van de video wordt tevens hun relatie tot de diepe tijd getoond; alleen wie geduldig naar de transitie van materie kijkt kan de verandering van het landschap ervaren.
Zowel Miriam’s grootvader als ook haar overgrootvaders waren gravers, en haar overgrootvader groef zelf in de lokale Rheingold (RWE) bruinkoolgroeve. Door het afgraven is er een geografisch gat in haar familiegeschiedenis ontstaan; een gat dat haar grootvader zijn leven lang probeerde te dichten door de herinnering aan ‘zijn’ verdwenen dorp in leven te houden. Zo erfde Miriam een boek van hem, vol met afbeeldingen van een landschap dat nu niet meer bestaat. Miriam’s grootvader zei vaak dat hij geboren was in een meer – een mythische uitspraak die voortkomt uit het verdwijnen van zijn geboortedorp, op wiens plek nu een recreatief meer ligt. Door haar project tracht Miriam om de tweestrijdige gevoelens van lokale bewoners na de industriele werkzaamheden bespreekbaar te maken en de manieren waarop deze met verschillende vormen van opoffering te maken hebben. Zo is er in Noord-Rijn Westfalen geboortegrond opgeofferd voor vooruitgang; en is in het geval van de ENCI een natuurgebied opgeofferd voor de wederopbouw van Nederland na WWII.
Het videowerk Morphing Matter is het eerste werk dat voortkwam uit het project ‘Building an Archive of a Disappearing Landscape’, dat is opgestart in 2018. In dit werk wordt er ingezoomd op de bruinkool zelf, waarbij Miriam probeerde om een duidelijker beeld te krijgen van het materiaal waarvoor de lokale landschappen opgeofferd worden. Bruinkool ziet er vanuit een menselijk perspectief bruin en waardeloos uit, maar verandert in een verrassend en glimmend landschap vanuit het perspectief van een worm. Deze waardevolle uitstraling resoneert met de waarde die de industrie aan dit materiaal toeschrijft – immers worden er hele landschappen en dorpen voor afgegraven. De video speelt met de in het materiaal gesloten schoonheid, die in fel contrast staat met de culturele opoffering en destructie die nodig is om het te innen. Dit contrast is ook zichtbaar in de afgravingsplekken zelf, die vaak worden uitgeroepen tot attractie-parken door de schoonheid en grootsheid die men ervaart op het moment dat men in aanraking komt met het getransformeerde, postindustriële landschap.
Door de video van de transformerende bruinkool op de natuurlijke steilwand van de ENCI-groeve te projecteren gaat mergel een uitwisseling aan met bruinkool. De video functioneert zo als een ’reminder’: ook als de groeve in Maastricht nu sluit gaan de werkzaamheden van de bruinkoolindustrie vlak over de grens nietsontziend verder. De mergel en bruinkool vormen zo samen een tweeluik van verleden en toekomst en licht en donker. Door de trage gang van de video wordt tevens hun relatie tot de diepe tijd getoond; alleen wie geduldig naar de transitie van materie kijkt kan de verandering van het landschap ervaren.
Miriam Sentler werkt samen met de historicus Martin Poesen, die jarenlang werkzaam was bij de ENCI in de interne en externe communicatie.